Wielkanoc w Finlandii

[beatag60 2263]

Święta Wielkanocne w Finlandii są połączeniem wielu tradycji, ale kojarzą się Finom z witaniem wiosny i dobrą zabawą. W kościołach jednak, odprawia się więcej nabożeństw i organizuje koncerty muzyki klasycznej i religijnej. Nie brakuje też licznych barwnych procesji i wspólnego biesiadowania wiernych.

 

W tym okresie w Finlandii leży jeszcze śnieg, więc gospodarze starannie usuwają go sprzed domów a ich wnętrza dekorują ogromną ilością tulipanów i żonkili. W wazonach królują też wierzbowe i brzozowe gałązki, a obok posiana rzeżucha i trawa.Popularne jest robienie pisanek i wysyłanie do bliskich kartek z życzeniami Hyvää Pääsiäistä, Iloista Pääsiäistä lub Hauska Pääsiäistä (Dobrych, Wesołych i pełnych zabawy Świąt). W dekoracjach znajdziemy kurczaczki, zajączki, piórka itd. Chowanie i szukanie jajek jest ulubioną wielkanocną rozrywką dzieci, zaś wierzenia związane z wielkanocnym króliczkiem, który rozdaje jajka, znane są tylko w niektórych częściach Finlandii. Jajka na twardo farbowane są na różne kolory i następnie (wśród mniejszości prawosławnej) wręczane znajomym w Niedzielę Wielkanocną. Dzieci tego dnia otrzymują czekoladowe jajka od rodziców i znajomych.

W Niedzielę Palmową (Palmusunnuntai) dzieci przebierają się za czarownice i wychodzą na ulice z umorusanymi sadzą twarzami i z witkami wierzbowymi w ręku. Pukają do drzwi domów recytując krótki wierszyk (virvon varvon tuoreeks terveeks tulevaks vuodeks, vitsa sulle, palkka mulle) w zamian za słodycze czy pieniądze. Niedziela Palmowa to początek Wielkiego Tygodnia (Suuri viikko), zwanego też w Finlandii Cichym Tygodniem (Hiljainen viikko), gdyż w czasie jego trwania zabronione są głośne rozmowy, śmiech czy zabawa. W tym dniu ludzie witają się z przyjaciółmi i krewnymi starym zwyczajem – poprzez delikatne uderzanie się gałązkami bazi.

W Wielki Czwartek (Kiirastorstai), Finowie wyzwalają gospodarstwa od złego ducha Kiira. Aby to zrobić, stara kobieta, mamrocząc zaklęcia, ciągnie po podwórku wózek, w którym muszą znaleźć się: skórzane (lub zrobione z kory brzozowej) stare buty, pojemnik z płonącą smołą, laski, kosa oraz sierp, których trzonki dotykać mają ziemi. Finowie oczyszczają się nie tylko z duchów – tego dnia obowiązkowo odwiedzają saunę i szorują ciało.

Wielki Piątek (Pitkäperjantai) to czas bezwzględnego postu.

W Wielką Sobotę (Lankalauantai) palone są ogniska mające odstraszyć wspomniane wcześniej czarownice grasujące od Wielkiego Piątku do Wielkiej Niedzieli i szkodzące ludziom oraz domowym zwierzętom.

Niedziela i poniedziałek wielkanocne są okresem radości ze Zmartwychwstania. Są dni wzajemnych odwiedzin i hucznego świętowania. W niedzielę Finowie oglądają wschód słońca. Wierzono, że tańczy ono, ciesząc się z powstania z martwych Chrystusa. Tego dnia mieszkańcy Finlandii obserwują pogodę – północny wiatr jest dobrym znakiem dla łowców ptaków, natomiast bezchmurny poranek wieści obfitość dzikich jagód.

Menu wielkanocne to mieszanka wpływów wschodnich i zachodnich sąsiadów:

– fiński chleb wielkanocny z kardamonem, skórkami z cytrusów i migdałami

http://static.nightwish.pl/zin-media/2014/04/wwf1-225x300.jpg[/img]

– pieczone ziemniaki ze startym serem i sklarowanym masłem

http://static.nightwish.pl/zin-media/2014/04/wwf2-300x225.jpg[/img]

– zupa z kurek

– pieczony udziec jagnięcy – lammaspaisti

http://static.nightwish.pl/zin-media/2014/04/wwf3.jpg[/img]

– talerz ryb i śledzi: cienkie plasterki wędzonego łososia lub gravlaxa (solone filety łososia), filety wędzonego śledzia, kawior i filety z matiasa udekorowane: sałatą, cytryną, jajkami na twardo, czerwona cebulą, piklowanymi burakami i ogórkami, koperkiem, natką pietruszki i śmietana i majonezem

– starodawnym deserem wielkanocnym nadal jadanym jest mämmi, to potrawa sporządzana ze słodu i wody o wyglądzie czarnej owsianki, pieczona w kartonowych pudełkach i podawana ze śmietanką i cukrem, w smaku przypomina trochę masę makową.

Jednak najlepiej znanymi deserami są potrawy pochodzenia rosyjskiego: paskha – słodki, serowy deser jadany na kulichu – słodkim, drożdżowym cieście.

 

 

http://static.nightwish.pl/zin-media/2014/04/wwf4-300x160.jpg[/img]